Εισαγωγή: Η δύναμη της ομάδας
Τα μυρμήγκια έχουν την ικανότητα να συνεργάζονται για να φέρνουν εις πέρας δύσκολες και πολύπλοκες εργασίες όπως για παράδειγμα η αναζήτηση τροφής ή η κατασκευή φωλιών. Η ικανότητα τους αυτή τράβηξε την προσοχή των ερευνητών, συγκεκριμένα των μηχανικών του πανεπιστημίου της Georgia (Georgia Institute of Technology). Παρατηρώντας λοιπόν αποικίες μερμηγκιών της φωτιάς (fire-ants του είδους Solenopsis invicta) ανακάλυψαν έναν εκπληκτικό μηχανισμό επιβίωσης από τις συχνές πλημμύρες στα τροπικά δάση της Βραζιλίας, το οποίο είναι και το ενδιαίτημα τους. Τα μυρμήγκια λοιπόν σχηματίζουν σχεδίες με τα σώματα τους, προσκολλώντας το ένα πάνω στο άλλο, με αποτέλεσμα να επιπλέουν στο νερό για ώρες ή ακόμα και για ημέρες! Οι ερευνητές έκαναν επίσης μια πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση: Η δυνατότητα των μυρμηγκιών να επιπλέουν στο νερό και να επιβιώνουν από τις πλημμύρες υφίσταται μόνο στην περίπτωση συνεργασίας όλης της αποικίας. Ένα μυρμήγκι μόνο του δεν μπορεί να επιπλεύσει!
Πως λειτουργεί;
Ο μηχανισμός που καθιστά τις σχεδίες των μυρμηγκιών αποτελεσματικές έναντι των πλημμυρών είναι διττός: Από τη μία έχουμε την υδρόφοβη φύση του κελύφους των μυρμηγκιών και από την άλλη την πορώδη δομή της σχεδίας (με μέση απόσταση μεταξύ των μυρμηγκιών ~0.17 cm) που ευνοεί την παγίδευση φυσαλίδων αέρα στο εσωτερικό της και συνεπώς την αύξηση της δύναμης άνωσης. Οι μηχανισμοί αυτοί δρουν συνεργατικά βοηθώντας τις σχεδίες των μυρμηγκιών να επιπλέουν!
Επίμετρο
Το παραπάνω είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα για το πως το σύνολο μπορεί να θριαμβεύσει σε αντίθεση με τις επιμέρους ατομικές προσπάθειες οι οποίες αποτυγχάνουν. Σκεφτείτε πως θα αντιδρούσε ένας άνθρωπος σε μια αντίστοιχη κατάσταση. Το πιο πιθανό είναι ότι θα προσπαθούσε να σώσει μόνο τον εαυτό του, με ολέθριες ενδεχομένως συνέπειες.
Πηγή
Mlot, Nathan J., Craig A. Tovey, and David L. Hu. "Fire ants self-assemble into waterproof rafts to survive floods" Proceedings of the National Academy of Sciences 108.19 (2011): 7669-7673.